Harm reduction en kwetsbare minderheden

TOOLINE1 - Bergen

Wallonië

Steden

Operationele partners

Transversale thema's

Context

De eerstelijnszorg (Line 1) is het eerste contact met de zorgsector, zoals een huisarts, apotheek of verpleegkundige.

Toch zijn er zeer veel mensen die geen toegang hebben tot deze eerste lijn. Nochtans is toegang tot gezondheidszorg in België over het algemeen goed dankzij de sociale zekerheid en het RIZIV.

TOOLINE1 is een vernieuwend project van Dokters van de Wereld. Het doel is om medische en psycho-sociale zorgverleners te voorzien van tools, bronnen en een netwerk om de zorg voor mensen die beperkte toegang hebben tot eerstelijnszorg mogelijk te maken of te verbeteren.

Lijn 0,5: een opstap naar de eerste lijn

De intermediaire zorglijn ‘lijn 0,5’ werd uitgewerkt als een reactie op de nood om mensen met een grote kwetsbaarheid op maat gemaakte zorg te bieden en hen opnieuw te integreren in het traditionele zorgsysteem, waarvan de eerste lijn dus de toegangspoort is.

"Lijn 0,5" is inclusief omdat het rekening houdt met specifieke behoeften van bevolkingsgroepen die uitgesloten zijn van reguliere gezondheidszorg, en is van toepassing op alle niveaus van het zorgsysteem. Deze zorglijn omvat werkwijzen, benaderingen en competenties die door zorgstructuren en professionals worden gehanteerd.

Onze Centra voor Onthaal, Zorg en Oriëntatie, onze consultaties in noodopvangcentra en onze mobiele klinieken maken integraal deel uit van de lijn 0,5.

Het belang van de lijn 0,5 wordt toegelicht in het Witboek over de toegankelijkheid van de gezondheidszorg in België (RIZIV en Dokters van de Wereld, 2014).

TOOLINE1 is een samentrekking van TOOL en LINE 1 (eerstelijnszorg). Het kan ook worden gelezen als ‘to line 1’ of ‘naar lijn 1’: om toegang tot eerstelijnszorg mogelijk te maken.

Dit project biedt geen medische-psychologische-maatschappelijke consultaties, maar heeft tot doel het traditionele zorgsysteem te verbeteren.

Bovendien sluit het project TOOLINE1 perfect aan bij de visie van Dokters van de Wereld: streven naar een wereld waarin de toegang tot gezondheidszorg niet langer belemmerd wordt en iedereen recht heeft op gezondheidszorg dankzij een algemene dekking van de gezondheidszorg.

Onze actie

proefproject in 3 Belgische steden

Het proefproject TOOLINE1 loopt in 3 Belgische steden: Brussel, Antwerpen en Bergen.

Het is gericht op het verbeteren van de competenties van zorgprofessionals met als doel de inclusie van mensen met een bijzondere kwetsbaarheid en zonder duurzame toegang tot eerstelijnszorg te bevorderen.

Het project omvat verschillende actiepunten om de opvang, begeleiding en eventuele oriëntatie van de mensen te herzien.

Concreet biedt het project medische en psychosociale dienstverleners tools, hulpmiddelen en een netwerk om de behandeling van mensen die geen, weinig of geen optimale toegang tot eerstelijnszorg hebben, mogelijk of gemakkelijker te maken.

Er zijn verschillende stappen:

Identificatie van de problemen,
Ontwikkeling van tools,
Opbouw van netwerken (getest en verbeterd) om de oriëntatie van de doelgroepen van lijn 0,5 naar lijn 1 te bewerkstelligen.

5 transversale thema’s zijn via het project TOOLINE1 versterkt:

De administratieve en financiële obstakels voor de toegang tot gezondheidszorg verminderen
Werken aan de taalbarrières en culturele obstakels
Mentale gezondheidsproblemen en verslavingen beheren
Specifieke problemen als gevolg van een kwetsbare situatie (hygiëne, mobiliteit, tijdsbesef) beheren
Een netwerk opzetten, uitbouwen en versterken.

Wilt u het activiteitenverslag doornemen? Of meewerken aan dit project? Neem contact met ons op: info@doktersvandewereld.be

Bergen

Vereenvoudiging van de facturatie aan Fedasil en betere toegang tot huisartsgeneeskunde voor VIB

In april 2024 is in Bergen de versnelde procedure voor het verkrijgen van Dringende medische hulp (DMH) bij een VZA voor vrouwen zonder Belgisch verblijfsrecht geactualiseerd.

Geestelijke gezondheid en verslavingsproblematiek

Dokters van de Wereld organiseerde bijeenkomsten van het Netwerk Gezondheid-Kwetsbaarheid-Verslaving voor de begeleiding van mensen in precaire situatie met een psychische stoornis en een verslaving. Dit netwerk, opgericht in 2022 met 25 organisaties en tientallen professionals, leverde in 2024 een model op voor zorgtrajecten van jongeren (16–25 jaar) met gecombineerde sociale problemen, psychische stoornissen en (risico op) verslaving. Het gedeelde adressenbestand tussen professionals bevordert directe samenwerking op het terrein en groeit continu.

Aanpak van specifieke kwetsbaarheden

In december 2024 vond de derde soa-screeningsdag voor daklozen plaats, met gegarandeerde toegang tot diagnose en behandeling.

Versterking, opbouw en implementatie van een netwerk

De MonBo Réseau-website, gelanceerd in januari 2024 en nu beheerd door partner Relais Social Urbain Mons-Borinage, deelt online informatie over organisaties die mensen in precaire situatie binnen het arrondissement Mons-Borinage ondersteunen. De site koppelt de noden van zorggebruikers aan het beschikbare aanbod en biedt continu actuele informatie.

Toolbox

TOOLINE1 Bergen heeft een online Toolbox (Franstalig) ontwikkeld voor professionals in de sociale en gezondheidszorg die in de frontlinie werken, om hen te ondersteunen in hun praktijk. Deze Toolbox bevat een hele reeks hulpmiddelen, informatie en nuttige contacten voor de begeleiding van kwetsbare personen.