Mensen aan de rand van de samenleving

TOOLINE1 - Bergen

Wallonië

Steden

Operationele partners

Transversale thema's

Context

De eerstelijnszorg (Line 1) is het eerste contact met de zorgsector, zoals een huisarts, apotheek of verpleegkundige.

Toch zijn er zeer veel mensen die geen toegang hebben tot deze eerste lijn. Nochtans is toegang tot gezondheidszorg in België over het algemeen goed dankzij de sociale zekerheid en het RIZIV.

TOOLINE1 is een vernieuwend project van Dokters van de Wereld. Het doel is om medische en psycho-sociale zorgverleners te voorzien van tools, bronnen en een netwerk om de zorg voor mensen die beperkte toegang hebben tot eerstelijnszorg mogelijk te maken of te verbeteren.

Lijn 0,5: een opstap naar de eerste lijn

De intermediaire zorglijn ‘lijn 0,5’ werd uitgewerkt als een reactie op de nood om mensen met een grote kwetsbaarheid op maat gemaakte zorg te bieden en hen opnieuw te integreren in het traditionele zorgsysteem, waarvan de eerste lijn dus de toegangspoort is.

"Lijn 0,5" is inclusief omdat het rekening houdt met specifieke behoeften van bevolkingsgroepen die uitgesloten zijn van reguliere gezondheidszorg, en is van toepassing op alle niveaus van het zorgsysteem. Deze zorglijn omvat werkwijzen, benaderingen en competenties die door zorgstructuren en professionals worden gehanteerd.

Onze Centra voor Onthaal, Zorg en Oriëntatie, onze consultaties in noodopvangcentra en onze mobiele klinieken maken integraal deel uit van de lijn 0,5.

Het belang van de lijn 0,5 wordt toegelicht in het Witboek over de toegankelijkheid van de gezondheidszorg in België (RIZIV en Dokters van de Wereld, 2014).

TOOLINE1 is een samentrekking van TOOL en LINE 1 (eerstelijnszorg). Het kan ook worden gelezen als ‘to line 1’ of ‘naar lijn 1’: om toegang tot eerstelijnszorg mogelijk te maken.

Dit project biedt geen medische-psychologische-maatschappelijke consultaties, maar heeft tot doel het traditionele zorgsysteem te verbeteren.

Bovendien sluit het project TOOLINE1 perfect aan bij de visie van Dokters van de Wereld: streven naar een wereld waarin de toegang tot gezondheidszorg niet langer belemmerd wordt en iedereen recht heeft op gezondheidszorg dankzij een algemene dekking van de gezondheidszorg.

Onze actie

proefproject in 3 Belgische steden

Het proefproject TOOLINE1 loopt in 3 Belgische steden: Brussel, Antwerpen en Bergen.

Het is gericht op het verbeteren van de competenties van zorgprofessionals met als doel de inclusie van mensen met een bijzondere kwetsbaarheid en zonder duurzame toegang tot eerstelijnszorg te bevorderen.

Het project omvat verschillende actiepunten om de opvang, begeleiding en eventuele oriëntatie van de mensen te herzien.

Concreet biedt het project medische en psychosociale dienstverleners tools, hulpmiddelen en een netwerk om de behandeling van mensen die geen, weinig of geen optimale toegang tot eerstelijnszorg hebben, mogelijk of gemakkelijker te maken.

Er zijn verschillende stappen:

Identificatie van de problemen,
Ontwikkeling van tools,
Opbouw van netwerken (getest en verbeterd) om de oriëntatie van de doelgroepen van lijn 0,5 naar lijn 1 te bewerkstelligen.

5 transversale thema’s zijn via het project TOOLINE1 versterkt:

De administratieve en financiële obstakels voor de toegang tot gezondheidszorg verminderen
Werken aan de taalbarrières en culturele obstakels
Mentale gezondheidsproblemen en verslavingen beheren
Specifieke problemen als gevolg van een kwetsbare situatie (hygiëne, mobiliteit, tijdsbesef) beheren
Een netwerk opzetten, uitbouwen en versterken.

Wilt u het activiteitenverslag doornemen? Of meewerken aan dit project? Neem contact met ons op: info@doktersvandewereld.be

Bergen

In Bergen heeft het project heel wat actoren uit de sociale en zorgsector samengebracht. Twee voorbeelden illustreren welke soort acties al zijn ondernomen.

Ten eerste werd het netwerk ‘Santé-précarité-assuétudes’ (gezondheid-kwetsbaarheid-verslaving) opgericht, gericht op extra begeleiding voor kwetsbare mensen met zowel mentale gezondheidsproblemen als verslavingsproblematiek.

Ten tweede werden maandelijkse werkgroepen georganiseerd om een website op te zetten met alle hulpmiddelen van de sociale- en zorgsector voor mensen met een kwetsbaarheid in het arrondissement Mons-Borinage. Deze website, ‘MonBo Réseau’, werd in januari 2024 gelanceerd en wordt voortdurend bijgewerkt.

In 2023 kon het project in Bergen rekenen op 19 operationele partners: het Relais Social Urbain Mons-Borinage, het OCMW, MASS Parenthèse, Espace P, Réseau Assuétudes Mons-Borinage, Groupe Montois de Soutien aux Sans-Papiers, La Maison médicale Le Car d’Or, twee huisartsen van een privépraktijk, Centre Inter & Santé, een psychiater, het centrum voor gezinsplanning La Famille Heureuse in Bergen, Relais-Santé van RSUMB, Abri de Nuit, het dagopvangcentrum Escale, de ambulante dienst van IHP L’Appart SPAD Médias, de mobiele teams van het netwerk van de partners 107, de pool Verslavingen van de Stad Bergen en het opvang- en zorgcentrum voor druggebruikers Synapse. Afhankelijk van de activiteiten werkten er ook andere structuren mee, waaronder de sociale diensten van ziekenhuizen, de centra voor gezinsplanning, het RHESEAU, de SAJ-diensten voor jongeren, psychiaters in ziekenhuizen, gerechtelijke diensten ...

Bovendien zijn talrijke organisaties uit het administratieve arrondissement Mons-Borinage actief in de werkgroep voor de opmaak van de website.