Opvang van asielzoekers: de staat over de hele lijn schuldig bevonden

Volgens de beslissing van het Hof is de Belgische Staat haar internationale verplichtingen niet nagekomen. "In casu hebben de Dienst vreemdelingenzaken en Fedasil zich zo georganiseerd dat slechts het aantal personen dat overeenkomt met het aantal beschikbare plaatsen toegang kreeg  (...) Deze handelwijze wekt de volledig foute indruk dat het recht op opvang van personen die om internationale bescherming verzoeken, wordt gerespecteerd, terwijl in werkelijkheid een onbepaald aantal personen eenvoudigweg de toegang wordt ontzegd tot de autoriteit die bevoegd is om hun verzoek om internationale bescherming in te dienen." 

Het Hof verwerpt de aangevoerde externe omstandigheden die de verzadiging moeten legitimeren: de overstromingen dateren van juli en de pandemie duurt nu al twee jaar: men kan zich dus niet meer beroepen op verrassing of tijdgebrek.  Schommelingen in het aantal personen dat bescherming zoekt zijn daarenboven inherent aan migratie. Het is dus aan de Belgische Staat om te zorgen voor passende structuren om het hoofd te bieden aan fluctuaties van het aantal aanvragen.

Het Hof herinnert ons er tevens op vernietigende wijze aan dat, gelet op de verzadiging van het opvangnetwerk, de staat een resultaatsverplichting heeft. Indien zij niet in staat is een opvangplaats te bieden, moet zij andere middelen vinden om in de basisnoden van de mensen te voorzien. Zij kan niet vrijblijvend naar oplossingen zoeken: zij moet ze vinden! 

Ten slotte wijst het Hof erop dat, zoals wij al jaren zeggen, het opvangnetwerk constant verzadigd is, waardoor Fedasil haar wettelijke opdracht en internationale verplichtingen verzaakt.

De organisaties geven aan dat de situatie in het aankomstcentrum van Het Klein Kasteeltje zeer precair blijft. Het aantal verzoeken om bescherming neemt niet af, en er wordt geen structurele oplossing voorgesteld. Gevreesd wordt dat in de nabije toekomst opnieuw mensen worden belet asiel aan te vragen en  hun opvang wordt geweigerd. Gezien deze kritieke context en de verontrustende signalen die wij ontvangen, is deze beslissing van de rechtbank van eerste aanleg een sterk signaal.

Wij hopen dat de Staat en Fedasil de ernst van de situatie inzien en eindelijk hun verplichting nakomen om de fundamentele rechten van asielzoekers te eerbiedigen.

Ondertekenaars:

• Médecins du Monde / Dokters van de Wereld
• CIRÉ
• Vluchtelingenwerk Vlaanderen
• Samenlevingsopbouw
• NANSEN asbl
• Avocats.be – Ordre des Barreaux francophones et germanophones
• Médecins sans frontières Belgique / Artsen zonder grenzen België)
• Ligue des droits humains
• ADDE (Association pour le droit des étrangers)
• Plateforme Citoyenne BelRefugees Burgerplatform