Dokters van de Wereld haalt opgelucht adem en bedankt de vrijwilligers die zich over de personen zonder papieren hebben ontfermd tijdens hun hongerstaking

Dokters van de Wereld bedankt

De medische begeleiding door Dokters van de Wereld zou onmogelijk zijn geweest zonder de 150 vrijwilligers die zich op de drie sites hebben aangemeld om zich over de personen zonder papieren te ontfermen tijdens de hongerstaking. De vrijwilligers namen onder meer de vitale parameters van de hongerstakers op, praatten met hen, brachten benodigdheden mee en verstrekten medisch advies. Zij hielden het hoofd koel ondanks de uiterst gespannen situatie en de algemene verslechtering van de gezondheid. Zo stelden ze een toenemende vermoeidheid vast, het zienderogen vermageren van de hongerstakers, hun ingevallen wangen, de afname van hun spiermassa, naast de neurologische, organische of metabolische complicaties en het psychologisch lijden, dat zich uitte in wanhoop, zelfmoordpogingen, dichtgenaaide lippen of een dorststaking door de meest vastberaden personen.

“Ik wil mijn dankbaarheid betuigen aan alle teams van Dokters van de Wereld, in het bijzonder aan alle vrijwilligers die op onze oproep zijn ingegaan, tijd vrijmaakten en hun zorg en vaardigheden ten dienste stelden van de hongerstakers. Alle betrokkenen hebben een bijzonder intense periode achter de rug, en ik kan hen niet genoeg bedanken voor hun niet-aflatende inzet”, reageert algemeen directeur van Dokters van de Wereld Michel Genet opgelucht nu de hongerstaking erop zit. “Een aantal vrijwilligers blijft overigens ter plaatse aanwezig om de psychologische en medische behoeften te lenigen, en om toe te zien op het gestaag hervatten van maaltijden”, voegt hij er nog aan toe.

Dokters van de Wereld verzorgt

Begin juni vroegen de openbare zorgautoriteiten en de hoge ambtenaar van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de medische ngo’s, waaronder ook Dokters van de Wereld, om taken over te nemen van de nooddiensten, die – amper bekomen van de derde COVID-19-golf – de handen vol hadden met de hongerstakers.

Gezien de hoge werkdruk voor de teams van Dokters van de Wereld, werd beslist om een coördinerende en ondersteunende rol op te nemen voor de meer dan 150 vrijwilligers, artsen, verpleegkundigen, kinesitherapeuten, psychologen enz., met één centraal doel voor ogen: de risico’s voor de hongerstakers tot een minimum herleiden.

Hoewel Dokters van de Wereld de wanhoop van de personen zonder papieren maar al te goed begrijpt, hebben we op geen enkel moment de hongerstaking aangemoedigd. Niet eten houdt immers een reëel gevaar in voor de gezondheid. Dat is overigens wat ook de Orde der Artsen aanbeveelt, steunend op de Verklaring van Malta van de internationale artsenorganisatie .

Concreet hebben onze medewerkers en vrijwilligers, naast tal van andere personen en organisaties, twee maanden lang beurtelings de gezondheidstoestand van de hongerstakers van dag tot dag opgevolgd. Ze verwittigden hen wanneer het gevaar te groot werd en spoorden hen aan om zich medisch te laten begeleiden, of in sommige gevallen zelfs om hun actie stop te zetten zodra de impact ervan op hun gezondheid te nefast werd. Niemand kon hen echter een medische behandeling opleggen zonder hun toestemming, ook wij niet.

Dokters van de Wereld getuigt

Het is niet aan Dokters van de Wereld om zich uit te spreken over het politieke aspect van de hongerstaking en het gevolg dat eraan werd gegeven. Op aandringen van onze teams op de drie sites, was het daarentegen wel onze plicht om openlijk het woord te nemen en verslag uit te brengen over de medische situatie en het risico op overlijden.

“We hopen dat deze hongerstaking geen blijvende medische gevolgen zal hebben voor de stakers, en vooral voor de meer dan 70 personen die na de staking in het ziekenhuis werden opgenomen. Na bijna 60 dagen zonder voedsel is hun gezondheidstoestand uiteraard extreem precair, en we weten dat de vitale organen mogelijk schade hebben opgelopen”, vertelt dokter Michel Roland, gewezen voorzitter van Dokters van de Wereld, die in het verleden al verscheidene hongerstakingen heeft opgevolgd. “Het hervatten van maaltijden en de gestage gewichtstoename moeten onder begeleiding gebeuren, maar ook de neurologische en psychologische toestand van de hongerstakers moet van heel dichtbij worden opgevolgd.”

Nu de hongerstaking erop zit, blijven medewerkers en vrijwilligers van Dokters van de Wereld ter plaatse op de drie sites om begeleiding en medische ondersteuning te bieden. Deze laatste dagen van onze interventie wijzen we vooral op het belang van het progressief hervatten van maaltijden en verwijzen we personen die daar behoefte aan hebben door naar de beschikbare diensten in Brussel: gezondheidscentra, huisartsen en het maatschappelijk middenveld. Tot vorig weekend bood het Croix-Rouge overigens triagediensten en permanenties aan om de oproepen naar het noodnummer 112 te filteren, en om regelmatig de vitale parameters op te nemen.

Tal van (medische, logistieke, administratieve, psychologische, juridische enz.) instanties zijn momenteel nog actief op de drie sites in Brussel, al worden nu vooral de sociaaljuridische actoren aangesproken om de hongerstakers te helpen bij het opstellen en indienen van hun dossier bij de Dienst Vreemdelingenzaken.

Dokters van de Wereld hoopt dat de dialoog die tot stand is gekomen tussen de verschillende partijen de situatie voor de personen zonder papieren kan vooruithelpen.

“Wat ons betreft, blijven we uiteraard medische zorg bieden aan personen die geen toegang hebben tot het systeem, ongeacht hun wettelijk statuut op ons grondgebied. We blijven eveneens de ongelijkheid aan de kaak stellen, opdat ieders recht op gezondheidszorg gerespecteerd wordt!”, aldus Michel Genet, algemeen directeur van Dokters van de Wereld.

Foto : Kristof Vadino