Dokters van de Wereld in Oostende: "zoveel mensen hier dolen rond zonder mutualiteit"

Elke donderdagvoormiddag staat een vrijwillig team van artsen en verplegers klaar om mensen die geen doktersconsult en medische zorg kunnen betalen vooruit te helpen. Dany (verpleegkundige) en Johan (begeleider inloopcentrum CAW) vertellen: ‘1 op 4 leeft in armoede in Oostende. Hoe dat komt? Oostende is voor velen een psychologisch eindstation, dat is altijd zo geweest. Er hangt een erg speciale mentaliteit in de havenstad; Oostende is naast een heerlijke kuststad ook een erg rauwe en anonieme plek.’

Mikmak van mensen

‘Het CAW en Dokters van de Wereld vullen elkaar perfect aan in de stad. De meest kwetsbare personen krijgen er sociale en psychologische begeleiding, voedselpakketten en ook medische hulp (wondzorg, inspuitingen, opvolging van chronische ziektes, doorverwijzingen naar het Henri Serruys ziekenhuis waar er pro bono geopereerd wordt enzovoort).

De coronacrisis was een echte ramp. We moesten het inloopcentrum sluiten en dat is schrijnend voor mensen aan de rand van onze samenleving. De mikmak van personen die hier komt, is niet alleen uitgeput, ziek en kwetsbaar, maar vaak ook erg eenzaam. Dat er geen plek meer was voor een babbel of om op kracht te komen met koffie, boterhammen en soep was onmenselijk. We kunnen gelukkig stilaan terug opstarten.’

Geert, vrijwillige arts, vult aan: ‘Ik werk hier nu twee jaar en kom een keer per maand naar het inloopcentrum, dat pal in het hart van Oostende ligt. Er zijn daklozen die hier al jaren komen voor opvolging. Transmigranten op de dool die zie je vaak maar een keer. De taalbarrière maakt werken met hen soms moeilijk. Bij daklozen en vluchtelingen zie je vaak dezelfde problemen opduiken die hand in hand gaan met stress, een onrustig leven, niet regelmatig of gezond eten en geen dak boven hun hoofd hebben. Maagontstekingen en slapeloosheid zijn de voornaamste klachten. Migranten hebben ook vaak verwondingen – verzwikte enkels en open wonden – door ergens van te springen of achter een prikkeldraad te blijven hangen.

De werking hier loopt vlot, we kunnen patiënten in financiële problemen dankzij Dokters van de Wereld gratis zorg verlenen en medicatie geven. Wanneer we de mensen moeten doorsturen voor gespecialiseerde hulp (die een stuk duurder is) loopt het vaak spaak. Gelukkig kunnen we af en toe iets regelen met het Henri Serruys ziekenhuis. Ik vind het triestig om zien dan het ondanks alle sociale voorzieningen in ons land toch nog kan mislopen. Dat er zoveel mensen ronddolen zonder mutualiteit bijvoorbeeld. Als gewone burger zie je dat vaak niet, maar er vallen ook in ons land erg veel mensen uit de boot.’

Al meer dan vier jaar onderweg

Rafaël, een jonge man uit Soedan, schuift aan voor een medisch consult. Hij heeft al weken geen eetlust en verloor erg veel gewicht. Dokter Geert onderzoekt hem en stelt vast dat hij een maagontsteking heeft. Hij geeft Rafaël gratis medicatie mee.

Rafaël vond zijn weg naar de zorgantenne via Rita, een vrouw die bij haar thuis onderdak biedt aan een tiental vluchtelingen. Rita vertelt: ‘Ik ging vroeger elke avond met eten en drinken naar de autosnelwegbrug in de Westkerkestraat in Oudenburg. Onder die brug slapen vluchtelingen die hopen op een vrachtwagen naar Engeland te geraken. Tijdens de wintermaanden kon ik het niet langer aanzien, vluchtelingen en transmigranten lagen er stijf van kou op de grond. Ik besliste samen met mijn man om tien vluchtelingen in huis te halen, hier vinden ze rust en komen ze terug op krachten. Wanneer er iemand vertrekt, komt er weer een plekje vrij. Ik zou nog meer mensen willen helpen, maar financieel is dat voorlopig mijn limiet. Hulp van de stad krijg ik niet, de vluchtelingenproblematiek ligt politiek gevoelig. Zeker in Vlaanderen, waar er verschrikkelijk veel racisten wonen.

Aangespoeld in Oostende

Mich komt al een tijdje voor gratis medische hulp naar de Sint-Sebastiaansstraat. Hij heeft last van een peesontsteking met verkalking in zijn schouder. Omdat de medicatie niet geholpen heeft, verwijst dokter Geert Mich door naar het ziekenhuis voor een echo.

‘Ik zen nen aangespoelde’, lacht Mich. "Zo zeggen ze dat van iemand die van een andere plek naar Oostende verhuist. Ik heb Servische roots, maar ben in België geboren. Ik woonde jaren in Antwerpen en besliste in 2014 om naar de kuststad te komen. Op zoek naar een nieuw begin. In Oostende word je beter geholpen vind ik, de mensen zijn hier vriendelijker dan in ‘t Stad. Ik herinner me dat ik mijn eerste weken in Oostende geen geld had om eten te kopen. Bij de kleine Spar supermarkt om de hoek mocht ik elke avond vervallen voeding ophalen. Die kans krijg je in Antwerpen niet."