Het Migratiepact: België moet kiezen voor multilateralisme, niet voor isolement

Na twee jaar onderhandelen wordt het Global Compact for Migration op 10 en 11 december in Marrakech ondertekend. Dit pact is de eerste internationale tekst die alle dimensies van migratie onder de loep neemt. Het pact moet uitmonden in een gemeenschappelijk kader voor de migranten zelf en de landen van vertrek, doorreis, en aankomst.

De afgelopen twee jaar speelde België een constructieve rol bij het vormgeven van de Global Compact. Ons land overlegde met Europese en internationale partners en het maatschappelijk middenveld.  België koos terecht de kaart van de diplomatie, compromis en multilateralisme: of het nu gaat om klimaat, vrede of migratie is het immers evident dat het nationale kader veel te beperkt is.  Als het gaat over dit soort complexe materies is er nood aan een globale langetermijnvisie.  Het is deze aanpak die geleid heeft tot deze tekst, op initiatief van de voormalige secretaris-generaal van de VN, Ban Ki-Moon.

een stap in de goede richting

In juli 2018 werd de tekst gefinaliseerd. Het resultaat is een niet-bindende overeenkomst op basis van tien principes en 23 doelstellingen. Een van deze principes is het belang van een aanpak gericht op het internationale recht en de rechten van de mens. De tekst bevestigt tegelijk het respect voor de soevereiniteit van staten. Dit is een genuanceerde tekst. Het bevat een reeks maatregelen die de grondrechten waarborgen en tegelijk de voorwaarden van een gemeenschappelijk, positief kader creëert: bevordering van mobiliteit door werk, vergemakkelijken van financiële overdrachten van migranten naar hun thuisgemeenschap, het valoriseren van professionele vaardigheden, enz. Daarom heeft onze premier er terecht op gewezen in september dat "deze tekst een stap in de goede richting is en een hefboom is naar een meer georganiseerd en beheerst beheer van de internationale mobiliteit."

Hoe kan men binnen deze context verklaren dat onze regering nu overweegt om zich terug te trekken terwijl op 27 september officieel onze handtekening werd aangekondigd tijdens de algemene vergadering van de VN? Hoe is het mogelijk dat onder het mom van twijfels over de bindende aard en risico’s over verlies van autonomie ons land plots geen document wil ondertekenen waarvoor ruim de mogelijkheid werd geboden om wijzigingen aan te brengen tijdens de onderhandelingen? Met deze houding plaatst België zich bij landen zoals de Verenigde Staten, Oostenrijk en Hongarije.  Door lid te worden van dit front, keren we de rug toe naar bijna alle landen in de wereld die voor het eerst een internationale overeenkomst zullen tekenen over één van de grootste uitdagingen van de 21e eeuw.

Er is geen reden om nog langer te talmen. Dit pact stelt het debat over open en gesloten samenlevingen op scherp. Aan de ene kant een samenleving die lange-termijnoplossingen bedenkt, gebaseerd op internationale samenwerking en respect voor mensenrechten, zodat ieder mens waardig kan leven en kan bijdragen aan de collectieve welvaart van het land van oorsprong of bestemming.  Aan de andere kant is er de samenleving die ervoor kiest om op zichzelf terug te plooien, die de ander weigert en samenwerking met andere landen weigert.

Het Global Compact on Migration is een symbool waarmee Europa en de rest van de wereld uit de migratiecrisis kan komen, een crisis waar we onszelf in hebben opgesloten. En net dat is precies de reden waarom sommige mensen dit pact vandaag proberen te stoppen. Dat is ook de reden waarom ons land geen andere keus heeft dan het te ondertekenen. En wel nu meteen.

Ondertekenaars: 

• Adriana Costa Santos en Mehdi Kassou, Co-coorzitters van het Burgerplatform
• Christian Kunsch, Président du Mouvement ouvrier chrétien
• Sotieta Ngo, Directrice van CIRÉ
• Olivia Venet, Voorzitter van de Liga van de Rechten van de Mens
• Pierre Verbeeren, Directeur Dokters van de Wereld
• Arnaud Zacharie, Secretaris-Generaal CNCD-11.11.11