Artha: Begeleiding van migranten die drugs gebruiken om de uitzichtloosheid in de hoofdstad aan te kunnen

Zijn verhaal is in grote lijnen het verhaal van alle 130 begunstigden die het project Artha heeft opgevangen sinds het twee jaar geleden van start ging*. Het project focust op risicobeperking en helpt  Europese,  niet-Europese migranten, transmigranten en asielzoekers die psychoactieve stoffen gebruiken zelfstandiger te maken.

Artha helpt hen om geleidelijk aan de nodige weerbaarheid op te bouwen om zo de risico’s van drugsgebruik te milderen. Het team verstrekt dagelijks informatie in relevante talen (Arabisch, Russisch, Pools enz). We verschaffen  ook materiaal, zoals steriele injectiespuiten, schone crackpijpen en veilige containers voor gebruikt materiaal. Artha biedt daarnaast psychosociale ondersteuning en helpt met de begeleiding van de gebruikers naar de gezondheidszorg door mensen en  gespecialiseerde diensten.

Fixers

Het team van Artha telt zeven medewerkers, waaronder twee psychologen, één verpleegkundige en één maatschappelijk assistent. Deze mannen en vrouwen zijn de ‘fixers’. Ze staan de begunstigden bij en begeleiden hen in de vaak vijandige context van de grootstad Brussel.

Ze bemiddelen op cultureel gebied, vertalen en wijzen de mensen de weg naar een douche, een maaltijd of een advocaat of dokter. De culturele dimensie is van essentieel belang om de belevingswereld van de persoon te begrijpen. Het is hun veelzijdigheid en de kennis van de stedelijke omgeving die de fixers toelaat in contact te komen met een publiek dat uitgesloten is van het zorgstelsel.

Van de mensen die naar Artha komen, is 40 % afkomstig uit Maghreblanden. De twee andere grootste groepen komen uit Oost-Afrika (20 %) en Oost-Europa (20 %). Net zoals de migratieroutes erg verschillend zijn, zijn ook de soorten verslaving erg divers.

Dorota Kwiatkowska, fixer:

“Op een dag belde een begunstigde mij omdat hij erg bezorgd was over de gezondheid van zijn vriend. Samen zijn wij naar zijn kameraad gegaan. Hij had net een grote dosis medicijnen ingenomen. Na enige tijd op hem in te praten, konden we hem naar de spoeddienst brengen voor verzorging.”

Abdou Muntasir, fixer van Soedanese afkomst:

«Wij gaan één keer per week op patrouille met de Medibusteams van Dokters van de Wereld. We voorzien ook een wachtdienst in de Humanitaire Hub, in de opvangplaatsen van het Burgerplatform en in enkele kraakpanden waar migranten wonen. Als ik mensen met verslavingsproblemen ontmoet, vertel ik hen dat ik de weg die hen over de zee en de bergen hierheen bracht zelf heb afgelegd. Ik zeg hen dat ik weet dat het wachten lang duurt en er geen schot in de zaak lijkt te komen, dat ik hen kan begeleiden naar een dokter of psycholoog.”

Tijdens de begeleiding worden unieke banden gesmeed met onder andere de Soedanese of Poolse gemeenschap. Deze kunnen dan waarschuwen wanneer een van hun leden in moeilijkheden verkeert.

Het team van Artha heeft zich aangepast aan de uitdagingen van de gezondheidscrisis en blijft de begunstigden ondersteunen op hun weg naar maximale zelfstandigheid. Een begeleiding “zo kort als mogelijk, maar zo lang als nodig”, zoals het team het graag verwoordt.

* Het project Artha wordt uitgerold in het Brussels Gewest en is het resultaat van de samenwerking tussen Project LAMA vzw en Dokters van de Wereld, en wordt gesteund door Brussel Preventie & Veiligheid.