Vanuit de frontlinie: 6 maanden noodhulp in Oekraïne

Wat voorafging: vanaf de eerste dag van de invasie was Dokters van de Wereld aanwezig op het terrein met noodoperaties. Onze snelle reactie was mogelijk omdat we al voor de oorlog actief waren in het land: al sinds 2015 verlenen we medische en mentale hulpverlening aan de Oekraïense bevolking in de Donbass-regio, een regio die al voor de oorlog verarmd was en nu het zwaarst getroffen is door het conflict. 

Onze noodoperaties in het land focussen zich op 3 pijlers: we ondersteunen zorgfaciliteiten met medische noodkonvooien, we hebben mentale hulpprogramma’s en ondersteunen het zorgsysteem met medische teams op het terrein. Dit doen we in 10 steden over het hele land. Zo helpen we zowel Oekraïense burgers die zijn achtergebleven maar ook de mensen die gevlucht zijn naar veiliger delen van het land.

Naast de teams in Oekraïne heeft Dokters van de Wereld ook noodprogramma’s opgezet in buurlanden Polen, Slowakije, Roemenië en Moldavië. Sinds de start van het conflict zijn immers bijna 7 miljoen Oekraïense burgers naar de buurlanden gevlucht. Ook deze mensen hebben nood aan medische en mentale hulp. Bovendien hebben ook de zorgfaciliteiten in deze buurlanden moeite om de extra stroom aan mensen met zorgnoden de baas te kunnen.  

Pijler 1. Ondersteuning zorginstellingen met medische konvooien

• 102 structuren ondersteund (hospitalen, collectieve centra)
• 808.310 burgers bereikt
• 112 ton aan medicatie en medisch materiaal bezorgd.
• 11 ‘oblasten’ ondersteund: Donestsk, Chernihiv, Kiev, Sumy, Kharkiv, Dnipro, Lviv, Tsjernvitsi, Zaporizhzhia, Mykolaiv en Odesa

De afgelopen 6 maand ondersteunden we 102 zorginstellingen met medische konvooien. Die konvooien bevatten zowel medicatie als medisch materiaal. Zo hielpen we meer dan 800.000 mensen. 

Onze medische noodkonvooien bevatten basismedicatie (zoals antibiotica en pijnmedicatie) maar evengoed meer gespecialiseerde medicatie.  Zo leverden we begin september (met de hulp van de Nederlandse delegatie van Dokters van de Wereld) 2 grote transporten met medicatie en preventiemiddelen voor hiv-patiënten. Met 250.000 hiv-besmettingen was er in Oekraïne vóór de Russische inval immers al sprake van een hiv-epidemie. De oorlog ontregelt de zorg voor hiv-patiënten, wat levensgevaarlijk is voor hen. 

Het leveren van de noodkonvooien blijft een grote uitdaging: wegen zijn verwoest, ontoegankelijk of gevaarlijk en de logistieke toeleveringsketen loopt mank. Een hulde daarom aan de vrachtwagenchauffeurs die hun leven riskeren om de goederen toch terplekke te krijgen. 

Pijler 2. Mentale hulpverlening

• 2910 mensen geholpen met individuele gesprekstherapie
• 3316 mensen geholpen met groepssessies
• 438 mensen in de Donetsk and Luhansk regio geholpen met online therapie
• In 6 steden (Tsjernvitsi, Dnipro, Donetsk, Kharkiv, Kiev, Luhansk)

De mentale toestand van de Oekraïense burgers is zorgwekkend: talloze burgers zijn gescheiden geraakt van hun familie, hebben hun huis verloren en zijn getraumatiseerd door de oorlog.

Daarom zijn onze mentale hulpprogramma’s cruciaal in deze oorlogscontext.

In 6 steden hebben we teams van psychologen die psychologische hulp verlenen aan de getroffen bevolking. Dat doen we met zowel individuele als groepsconsultaties. Daarnaast organiseren we sensibiliseringsworkshops in Tsjernivtsi en Charkov.  

In de meest getroffen gebieden bieden we online consultaties. Zo kunnen we toch de mensen bereiken die zijn afgesloten van hulpverlening. In totaal verleenden we afgelopen 6 maand 438 online consultaties.

Pijler 3. Eerstelijnszorg (primaire, seksuele & reproductieve en pediatrische hulpverlening)

4 steden: Tsjernivtsi, Kyiv, Dnipro, Donetska

Onze zorgprofessionals in de medische opvang en via mobiele teams hebben continu patiënten gezien: onze artsen verleenden afgelopen 6 maand medische hulp aan 4593 mensen en 562 vrouwen kwamen bij ons langs voor seksuele en reproductieve zorg (zwangerschapsopvolging, familiale planning, screenings).