Tunesië: de strijd tegen discriminatie van migrantenvrouwen

De verhalen van migrantenvrouwen die bij Dokters van de Wereld op consultatie komen, schetsen telkens weer eenzelfde beeld: een migratie vol obstakels en moeilijke omstandigheden, ten prooi aan mensenhandel en geweld, of ontsnapt aan een hachelijke overtocht op zee ...

In Tunesië kunnen migrantenvrouwen in principe gratis bij de overheidsdienst voor gezin en bevolking[1] terecht voor voorbehoedsmiddelen, zwangerschapsbegeleiding of abortus. Velen zijn daar echter niet van op de hoogte. Zij die wel de weg naar de centra weten te vinden, krijgen er vaak geen toegang toe, wegens administratieve obstakels of omdat ze geen Arabisch spreken.

Zeineb Turki is algemeen adjunct-coördinatrice in Tunesië en getuigt: “We kunnen de administratieve obstakels voor de slachtoffers uit sub-Sahara-Afrika niet wegwerken, maar onderhandelen in dat verband wel met de zorgautoriteiten. We voeren ook sensibiliseringsacties bij het zorgpersoneel en de administratieve medewerkers van de bevoegde overheidsdienst. In onze eigen centra helpen we de migranten in elk geval wel.”

In een poging de behoeften van de patiëntes in kaart te brengen, peilen de teams van Dokters van de Wereld naar de weg die ze achter de rug hebben, en of ze het slachtoffer werden van seksueel geweld. Ze stellen bijvoorbeeld vragen als: “Hoe zou u de relatie met uw partner omschrijven?”, “Was uw zwangerschap gepland?” of “Hebt u ingestemd met het seksuele contact met die persoon?”

57 % vrouwen

Meer dan de helft van de personen die door de teams van Dokters van de Wereld geholpen worden in Tunesië – in Sfax, Tunis en Zarzis – zijn vrouwen (57 %), op een totaal van 4.657 personen van 2020 tot 2022.

De medische redenen van hun bezoek zijn voornamelijk toe te schrijven aan het migratietraject dat ze aflegden en hun verblijf in de Libische gevangenissen. De migranten – zowel mannen als vrouwen – worden geconfronteerd met fysiek en/of seksueel geweld. Ook het zware en veeleisende werk dat de vrouwen in Tunesië moeten verrichten – doorgaans als huishoudhulp – eist een hoge tol.

Zeineb Turki: “Het hoge werkritme dat hen wordt opgelegd, strookt niet met het wettelijke kader inzake werkuren. Ze krijgen ook geen wekelijkse rustdag. Dat geldt overigens ook voor de mannelijke migranten, die in de bouw aan het werk worden gezet, zo blijkt uit onze consultaties. Dergelijke werkomstandigheden hebben een aanzienlijke impact op de gezondheid. De migranten komen naar ons toe met spier- en skeletaandoeningen, terwijl zij nog relatief jong zijn.”

[1] Office National de la Famille et de la Population (ONFP)