"Deze vernietiging zal in mensenlevens worden betaald"

Dag Federico, kan u voor ons schetsen wat er precies aan de hand is? Wat ligt er in die loods?

"In een pakhuis in Geel ligt een gigantische voorraad medisch materiaal van de Amerikaanse hulporganisatie USAID. We spreken over meer dan 26 miljoen condooms, miljoenen verpakkingen met verschillende soorten anticonceptiemiddelen – oraal, injecteerbaar, implantaten, spiraaltjes – en meer dan 50.000 flesjes met hiv-remmers. Dit alles was bedoeld voor distributie in landen waar de gezondheidszorg precair is of die geteisterd worden door oorlog of conflict.

Maar in plaats van deze levensreddende middelen te verspreiden, wil de Amerikaanse regering alles naar een verbrandingsoven in Frankrijk sturen voor vernietiging. En dat terwijl de inhoud van de stock nog volledig bruikbaar is.”

U zegt dat dit een ideologische beslissing is. Kunt u dat verder toelichten?

“Sinds de regering-Trump wordt er een beleid gevoerd dat elke financiering verbiedt aan internationale organisaties die, zelfs indirect, toegang tot abortus ondersteunen. Washington beschouwt bepaalde voorbehoedsmiddelen, volledig onterecht en tegen alle wetenschappelijke evidentie in, als een hulpmiddel voor abortus. Dat is een flagrante misinterpretatie: anticonceptie voorkomt een zwangerschap, het beëindigt ze niet.

Verschillende internationale organisaties, zoals International Planned Parenthood Federation en MSI Reproductive Choices, hadden in eerste instantie aangeboden om de volledige voorraad over te nemen, te herverpakken en het USAID-logo te verwijderen. Zelfs het VN-agentschap voor seksuele en reproductieve gezondheid bood aan de stock te kopen. Al deze aanbiedingen werden afgewezen. Men wilde de voorraad enkel verkopen tegen de oorspronkelijke aankoopprijs, wat onrealistisch is.

Dit bewijst dat het probleem niet juridisch of logistiek is, maar een ideologische weigering om vrouwen en mannen toegang te geven tot anticonceptie. Het is een aanval op de reproductieve rechten en het recht op gezondheid van vrouwen en mannen."

Wat heeft Dokters van de Wereld hiertegen ondernomen?

"Wij konden niet werkloos toekijken. Samen met 15 andere organisaties die werken rond seksuele en reproductieve gezondheid hebben we in augustus de Belgische ministers van Volksgezondheid en Buitenlandse Zaken tweemaal formeel aangeschreven. We hebben hen aangespoord om alles op alles te zetten om de vernietiging te stoppen. We hopen daarom snel rond de tafel te kunnen zitten om een aanvaardbare oplossing te vinden."

Waarom is het zo cruciaal dat deze specifieke voorraad gered wordt?

"Het gaat om veel meer dan de 8,4 miljoen euro die dit waard is. In een wereld vol conflicten en humanitaire crisissen is het vernietigen van perfect bruikbaar medisch materiaal niet alleen immoreel en economisch onzinnig, maar ronduit gevaarlijk. Deze producten zijn dringend nodig. In landen als Congo, bijvoorbeeld, dreigt een acuut tekort aan hiv-remmers en het risico op nieuwe infecties neemt toe. Deze voorraad kan onmiddellijk ingezet worden en letterlijk levens redden. De prijs van deze vernietiging zal dus ook in mensenlevens worden betaald."

Wat zijn de gevolgen als deze vernietiging toch doorgaat?

"Naast de directe, tragische impact op de duizenden mensen die hierdoor geen toegang krijgen tot essentiële zorg, creëert dit een gevaarlijk precedent. Als we aanvaarden dat een voorraad medische hulpgoederen op basis van een ideologische keuze vernietigd kan worden, waar eindigt dit dan? We moeten absoluut vermijden dat deze vernietigingslogica zich uitbreidt naar andere domeinen en voorraden. Het is nu aan België en de Europese Unie om de druk op te voeren en te tonen dat wij wél aan de kant van de wetenschap en de mensenrechten staan."