Ruim 7.000 migranten teruggestuurd naar de woestijn van Assamaka (Niger) in april en mei 2025: de noodkreet van Dokters van de Wereld

Duizenden mensen teruggestuurd, waaronder meer dan 700 kinderen

Meer dan 7.000 personen zonder geldige papieren, voornamelijk afkomstig uit Sub-Sahara of Niger, zijn in april en mei 2025 vanuit Algerije naar de woestijn van Assamaka in Niger gedeporteerd. "Dit is een ongekende golf van uitzettingen", legt Dr. Toupou Lancinet uit, algemeen coördinator van Dokters van de Wereld in Niger. "Hoewel dergelijke uitzettingen vaak voorkomen, is het de eerste keer dat zoveel migranten in één keer uit Algerije zijn gezet", voegde hij eraan toe.

Bovendien zijn volgens het gouverneurschap van Agadez meer dan 700 kinderen geregistreerd onder de duizenden mensen die in april en mei uit Algerije zijn teruggestuurd. Door de overbezetting van het transitcentrum voor kinderen werden zij ofwel opgevangen door vrijwillige pleeggezinnen, ofwel aan hun lot overgelaten in de straten van Agadez.

Droogte en gebrek aan drinkwater: onmenselijke omstandigheden

"Deze mensen reizen per vrachtwagen door de woestijn, onder extreme klimatologische omstandigheden (droogte, temperaturen boven 44°C, zandstormen) en zonder toegang tot medische zorg, voedsel of drinkwater. Ze hebben geen bezittingen meer. Bij het uitstappen van de vrachtwagens snellen gedehydrateerd naar de waterpunten die Dokters van de Wereld heeft opgezet op de locatie voor teruggestuurde personen in Agadez", aldus Toupou Lancinet.

Een onmenselijke situatie, zoals Zalika, een jong meisje dat door de teams van Dokters van de Wereld werd ontmoet, getuigt: "De omstandigheden zijn verschrikkelijk. De vrachtwagens zijn open, het is extreem heet. In de vrachtwagen waar mijn man was, is een man gestorven aan uitdroging. Zodra we een stad passeren, schreeuwen we dat de chauffeur moet stoppen zodat we water kunnen krijgen. Maar hij stopt nooit. Sommigen vallen flauw, anderen bezwijken aan hun verwondingen op de terugweg. Het is verschrikkelijk."

In april steeg het aantal migranten op de opvanglocatie in Agadez van 400 naar bijna 2.600

In samenwerking met de teams van het gezondheidsdistrict van Agadez, komen de teams van Dokters van de Wereld (verpleegkundigen, gynaecologen, psychologen, sociaal werkers) tussen op aankomstpunten. Ze bieden medische en psychologische zorg aan migranten en verwijzen de meest ernstige gevallen door naar secundaire gezondheidszorginstellingen. "Gewoonlijk vangt deze locatie gemiddeld 400 mensen per maand op. In april waren dat er 2.600. We hebben 446 medische consultaties uitgevoerd tijdens de laatste 5 aankomstgolven in april in Agadez. De behoeften zijn enorm; mensen hebben vaak fysieke trauma's, maagpijn, hoofdpijn, luchtwegaandoeningen en huidziekten (vooral kinderen onder de 15 jaar, inclusief niet-begeleide minderjarigen). Deze ziekten zijn gerelateerd aan de onhygiënische omstandigheden waaraan ze worden blootgesteld", waarschuwt Toupou Lancinet.

Bovendien maakt Dokters van de Wereld zich zorgen over het toenemende aantal geweldsincidenten, inclusief seksueel geweld tegen minderjarigen en illegale inbeslagname van bezittingen.

Gezien deze noodsituatie roept Dokters van de Wereld op:

De internationale gemeenschap: om het respect voor de rechten van mensen in migratiesituaties te waarborgen, in overeenstemming met de bepalingen van het Afrikaans Handvest voor de Rechten van de Mens en de Volkeren.
De Europese Unie: om meer bescherming, respect voor de rechten en de waardigheid van migranten te garanderen in het kader van het Europese externaliseringsbeleid.
De landen van herkomst, doorreis en opvang:
- om de begeleidende maatregelen toe te passen in geval van repatriëring
- om een humanitaire dialoog aan te gaan om alternatieve en duurzame oplossingen te verkrijgen voor de basisbehoeften (inclusief gezondheidszorg), met respect voor de rechten en waardigheid van migranten.

Dokters van de Wereld in Agadez

Dokters van de Wereld is sinds 2014 actief in Agadez en biedt migranten onder andere gezondheidszorg (inclusief psychologische zorg). De organisatie heeft een verpleegpost opgezet op de locatie voor teruggestuurde personen, heeft drie geïntegreerde gezondheidscentra gerehabiliteerd en mobiele klinieken ingezet in Agadez voor mensen in migratiesituaties en lokale gemeenschappen.

Daarnaast ondersteunt Dokters van de Wereld ook de gezondheidsstructuren in Agadez, versterkt het de capaciteiten van medische teams, levert het medicijnen en medische benodigdheden aan gezondheidsinstellingen, en bevordert het de toegang tot gezondheidszorg voor vrouwen, meisjes, kinderen en slachtoffers van geweld.

In 2024 heeft Dokters van de Wereld 11.839 migranten in staat gesteld om gebruik te maken van passende gezondheidsdiensten (inclusief geestelijke gezondheidszorg) en 4.641 anderen om materiële hulp en voedselpakketten te ontvangen in Agadez.

N.B.: De opvanglocatie voor teruggestuurde migranten in Agadez is een officieel centrum onder beheer van het Gouverneurschap van Agadez, in coördinatie met technische partners. Het doel is om mensen die voornamelijk uit Algerije en Libië zijn teruggestuurd, merendeels van Nigerese nationaliteit, op te vangen en te begeleiden bij hun aankomst in Agadez.