Toegang tot abortus in ons land: de Waalse en federale regering hinken achterop

Geografische barrières, een versplinterd aanbod en een gebrek aan een gecentraliseerd netwerk van abortuscentra: wie in Wallonië een abortus wil laten uitvoeren, botst vaker op organisatorische drempels. In tegenstelling tot Vlaanderen, kan men in Wallonië niet terecht bij een gecentraliseerd netwerk van abortuscentra die zich het hele jaar door louter focussen op zwangerschapsonderbrekingen. In Wallonië is men aangewezen op de zogenaamde ‘Centra voor familiale Planning’. Maar: slechts een minderheid van deze centra voert abortussen uit en doen dit – vanwege hun brede takenpakket – vaak maar enkele dagen of zelfs halve dagen per week. Daarnaast zijn er in sommige Waalse regio’s eenvoudigweg te weinig centra, zijn er geografische barrières of is er een structureel tekort aan artsen die zijn opgeleid in zwangerschapsonderbrekingen.

De drempel te veel voor kwetsbare vrouwen in de regio

Voor wie in Wallonië leeft in armoede, zonder zorgverzekering, papieren of dak boven het hoofd, vormen deze bijkomende drempels vaak de spreekwoordelijke druppel te veel, vertelt Sophie Deville, Regiocoördinator Wallonië van Dokters van de Wereld: “Nog voor hun zoektocht naar een abortus start, sjouwen kwetsbare vrouwen in ons land al een rugzak met financiële, informatieve of administratieve barrières met zich mee. Wie in ons land bijvoorbeeld geen geldige verblijfsdocumenten of geen zorgverzekering heeft, staat voor 2 schijnkeuzes: ofwel ‘de volle pot’ betalen (582 euro), ofwel een verzoek indienen bij het lokale OCMW. Voor vrouwen in armoede is het eerste uiteraard geen optie en wat het OCMW betreft is de vereiste voorkennis vaak niet voorhanden. Bovendien is de administratieve rompslomp zo omslachtig dat de wachttijd bij het OCMW kan oplopen tot negen weken waardoor de wettelijke abortustermijn wordt overschreden. “In dat laatste geval is ook een reis naar Nederland geen optie omdat deze vrouwen niet over het geld, de juiste documenten of talenkennis beschikken.” 

Het zijn deze vrouwen en meisjes die Dokters van de Wereld regelmatig ten einde raad ziet aankloppen, ook bij haar Waalse zorgantennes in Charleroi en Louvière of de zorgbussen in La Louvière, Namen en Bergen: “Op dit moment helpen we bijvoorbeeld 3 vrouwen in onze Waalse projecten. Op het moment dat ze bij ons aankloppen, is de legale termijn vaak al (bijna) overschreden: door chronische stress en slechte leefomstandigheden kampen kwetsbare vrouwen namelijk vaker met een onregelmatige menstruatie, waardoor ze een zwangerschap pas laat ontdekken. Anderen botsen tijdens hun zoektocht op zoveel administratieve, financiële en organisatorische drempels dat ze ten slotte bij ons terechtkomen als laatste toevlucht.” 

Werk aan de winkel voor de federale en de Waalse regering

Abortus is toegankelijk in ons land, behalve als je kwetsbaar bent. “Wij helpen deze vrouwen en meisjes zo goed als we kunnen, maar de eindverantwoordelijkheid ligt bij onze overheid.”

Op federaal vlak roept Dokters van de Wereld de regering dan ook op om tijdens deze legislatuur eindelijk werk te maken van de nieuwe abortuswet: “De hervorming van de abortuswet ligt nu al jaren aan een stuk stof te vergaren. En dat terwijl ook kwetsbare vrouwen er alle belang bij hebben dat de maximumtermijn wordt uitgebreid en de zes bedenkdagen worden afgeschaft. Daarnaast moet komaf gemaakt worden met het huidige beleid dat vrouwen zonder papieren, dak boven het hoofd of zorgverzekering in de praktijk uitsluit van abortus.

Wat de Waalse regering betreft, vraagt Dokters van de Wereld om de komende legislatuur te investeren in een toegankelijker abortusnetwerk: “voor vrouwen in kwetsbare situaties vormen deze huidige organisatorische drempels soms de druppel te veel.”

Ter info:
Dokters van de Wereld voert in Wallonië projecten uit rond de seksuele en reproductieve gezondheid van meisjes en vrouwen. Dat doet ze via zorgpunten, de Medibus en de Adobus. De Medibus en Adobus bezoeken wekelijks scholen in Quiévrain en Colfontaine. Meer info: Wallonië | Dokters van de Wereld