Mensen aan de rand van de samenleving

Onze teams in centra voor daklozen

België

699

consultaties in centra voor daklozen

150

vrijwilligers die 6 maanden lang ingezet worden voor het Winterplan

17000

geschat aantal daklozen in ons land

(schatting FEANTSA)

Waarom dit project

Het aantal daklozen of slecht gehuisveste mensen in ons land is moeilijk te schatten: de daklozenorganisatie FEANTSA schat het aantal daklozen in België op 17.000. Betrouwbare cijfers ontbreken echter. Brussel telt de meeste daklozen. Uit de meest recente telling door STRADA blijkt dat het aantal daklozen in 2018 steeg tot 4.187 daklozen: dat is een verdubbeling op 10 jaar tijd . Elk jaar staat Dokters van de Wereld in voor het medische luik van het Winterplan. Dat plan organiseert noodopvang voor daklozen tijdens de koudste maanden van het jaar. Dokters van de Wereld pleit om de opvangcentra niet in de tijd te beperken: ook buiten de wintermaanden hebben daklozen immers nood aan opvang & zorg.

regionaal mandaat...

Elk jaar reikt de regionale regering aan één organisatie het mandaat uit om het Winterplan in goede banen te leiden. De voorbije winter (2019-2020) verzorgde Samusocial de algemene organisatie terwijl Dokters van de Wereld instond voor het medische luik in de de verschillende opvangcentra verspreid over de stad.

...met federale steun

Dankzij een financiële injectie van de federale regering komen er jaarlijks één of meerdere noodopvangcentra bij, waarvan het beheer op zijn beurt wordt overgeheveld naar sociale en humanitaire organisaties. De voorbije winter (2019-2020) kregen het Rode Kruis (organisatorische luik), het CAW (sociale luik) en Dokters van de Wereld (medische luik) de gedeelde verantwoordelijkheid over de dagelijkse werking van het centrum in de Trierstraat. Dat centrum huisvest veel gezinnen en kinderen. Dokters van de Wereld is er verantwoordelijk voor het medische luik, in nauwe samenwerking met de partnerorganisaties.

wat doen we?

Dokters van de Wereld is al meer dan tien jaar dé medische partner van het winterplan in Brussel. Een team van artsen en vrijwilligers staat elke winter klaar om daklozen gratis van medische zorg te voorzien. Wie het nodig heeft, krijgt van onze medewerkers een doorverwijzing en begeleiding naar andere gespecialiseerde diensten, zoals het Centrum voor Onthaal, Zorg en Oriëntatie.

Medische consultaties

Op onze Brusselse consultatieavonden kunnen onze patiënten zich aanmelden bij onze onthaalmedewerkers, bij wie ze ook een luisterend oor vinden tot ze aan de beurt zijn. Eens op consultatie, krijgen ze eerste zorg van twee verpleegkundigen die meteen nagaan of de patiënt verdere hulp van een arts nodig heeft. Indien nodig kan onze dokter hen medicatie voorschrijven en verder onderzoeken.

In Antwerpen trekken mobiele medische teams dan weer het hele jaar door naar de dag- en inloopcentra voor daklozen De Vaart & Kamiano, om de plaatselijke teams te versterken.

herintegratie

Medische zorg is slechts de eerste stap, reïntegratie van de thuisloze personen in het reguliere zorgsysteem zien onze teams als hun belangrijkste taak. Zo staan onze vrijwilligers klaar om naar hun verhaal te luisteren en met de patiënt te achterhalen wat de leefsituatie en obstakels zijn. Op basis van deze info worden ze doorverwezen naar sociaal assistenten van het Brusselse zorgcentrum of onze partners die de administratieve hindernissen wegwerken zodat de dakloze patiënt op het eind van de rit opnieuw deel uitmaakt van ons Belgisch zorgsysteem.

PLEITBEZORGING

Dokters van de Wereld gelooft in duurzame oplossingen. Die gaan verder dan een kortetermijnplan van noodhulp om de zes maanden, zoals het Winterplan. Het Winterplan brengt ons in contact met mensen die helemaal uit de zorgboot zijn gevallen. Hen opvolgen en herintegreren lukt niet als ze elke lente opnieuw op straat belanden omdat de opvangcentra sluiten. De volgende winter moeten wij en onze patiënten dan telkens weer opnieuw van nul beginnen.

Daarom pleit Dokters van de wereld voor een structureel antwoord, voor meer duurzame initiatieven zoals Housing First die hun effect al hebben bewezen en dakloosheid aan de wortel en op lange termijn aanpakken. Ook vragen we al jaren een administratieve vereenvoudiging en medische noodhulp die niet afhangt van een residentieadres (zoals AMU, waardoor mensen zonder verblijfsvergunning dringende medische hulp kunnen ontvangen).